In het kort:
Met de inflatiedruk in het achterhoofd keek de detailhandel met spanning uit naar Black Friday.
De consument lijkt, geholpen door het compensatiegeld van de overheid, wel te porren om te kopen.
Maar het eindoordeel is pas na Black Friday zelf te geven.
Wat Edwin van der Ham dit jaar opvalt aan Black Friday, het jaarlijks terugkerende koopfestijn? 'Een flink aantal kortingacties gaat tot €190', zegt de ceo en mede-eigenaar van Monta. Dit bedrijf verzorgt vanuit pakketcentra voor circa 1700 internetwinkels de opslag, het voorraadbeheer en de verzending van producten.
Laat die €190 nu net het bedrag zijn dat alle Nederlanders in november en december van de overheid ontvangen als compensatie voor de gestegen prijzen voor gas en elektriciteit. Voor Van der Ham is het zonneklaar dat er van toeval geen sprake is en dat bedrijven met hun aanbiedingen inspelen op de hoogte van deze tegemoetkoming.
Die €190 betekent in het grote geheel een flinke impuls. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, die onder Economische Zaken valt, liet donderdag weten voor november in totaal €1,5 mrd te hebben overgemaakt aan huishoudens en kleine bedrijven. In december komt daar nog eens zo'n bedrag bij.
Spanning
De detailhandel keek met spanning uit naar Black Friday. De inflatie en in het bijzonder de hoge gasprijzen nemen een hap uit het consumentenbudget, wat in theorie de kooplust voor luxeartikelen drukt. Bovendien is het consumentenvertrouwen historisch laag. Berichten over een op handen zijnde recessie vergroten de somberheid.
Maar Van der Ham is één dag voor Black Friday optimistisch. 'Ik zie op basis van onze cijfers dat er geen sprake is van terugvallende verkopen vergeleken met vorig jaar.' Dankzij het grote aantal internetwinkels waarvoor hij werkt, kan de ceo van Monta goed inschatten of de consument nog de portemonnee trekt.
'Zoals het er nu uitziet liggen de transacties 83% hoger ten opzichte van een normale week dit jaar. Vorig jaar was de toename 78%', zegt Van der Ham. Een nuancering is op z'n plek: in de afgelopen kwartalen zag hij dat de omzet bij zijn klanten gemiddeld 10% achterbleef bij vorig jaar. Hij durft de conclusie echter wel aan dat de verkopen nu min of meer gelijk liggen aan vorig jaar tijdens de dagen voor Black Friday.
Cadeautje
Hoe kan dit, hebben de compensatiemaatregelen van het kabinet de consument over de streep getrokken om toch geld uit te geven? Het is gissen. Recente cao-afspraken over loonstijgingen zullen wellicht helpen, evenals berichten over aanzienlijke verhogingen van pensioenuitkeringen. En wie nog een vast contract heeft met lage energieprijzen krijgt gewoon een cadeautje van €190.
Reacties van winkelketens ondersteunen in grote lijnen het beeld dat Van der Ham schetst. Webwinkel Bol.com meldt 'geen verschil' te zien met vorig jaar. Elektronicaketen MediaMarkt signaleert zowel in de fysieke winkel als online een toename, maar zegt pas na Black Friday een definitief oordeel te kunnen geven. Zalando is voorzichtiger. Het kledingconcern verwacht dit jaar door de druk op de portemonnee van de consument en het toegenomen aantal aanbiedingen een lagere verkooptoename dan in 2021.
Betaaldienst Klarna, dat volgens eigen opgaaf met 45.000 winkels in Nederland werkt, is optimistisch in de prognoses. Tot en met woensdag lagen de verkopen tijdens Black Week volgens Klarna 39% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Het cijfer dekt verkopen van fysieke winkels en onlinewinkels. De populairste categorieën zijn beauty en gezondheid, sieraden en accessoires en vrije tijd, sport en hobby. Volgens Klarna wijst eigen onderzoek op een grote koopbereidheid onder consumenten.
Selectiever
Is er dan helemaal geen verschil met vorig jaar? 'Jawel', zegt directeur Mark Helder van strategisch adviesbureau Simon-Kucher & Partners. 'De periode van aanbiedingen begint steeds eerder, soms al twee weken voor Black Friday.' Hij schat in dat bedrijven dit doen om als eerste de te besteden euro's van de consument binnen te halen. Zeker nu is dat belangrijk, in een jaar waarin de verwachtingen gematigd zijn.
Helder signaleert dat de kortingen steeds verder afnemen. 'Druk op de marges bij producenten versterkt dat nog eens.' Ook ziet hij dat bedrijven selectiever zijn in korting bieden. 'Kortingen gelden steeds vaker voor de dure premiumproducten. Consumenten kopen dan producten die duurder zijn dan ze anders zouden doen. Bedrijven maximaliseren hierdoor de uitgaven van consumenten.'
De signalen voor de verkopen tijdens de Black Friday-periode zijn voor bedrijven hoopgevend. Maar het eindoordeel is pas na de vrijdag zelf te geven. 'Dat is toch D-Day', zegt een woordvoerder van Klarna. Een deel van de consumenten wacht met uitgeven tot die dag in de hoop op nog hogere kortingen.
Bron: https://fd.nl/bedrijfsleven/1458814/geholpen-door-overheidscompensatie-lijkt-consument-wel-te-porren-voor-aanbiedingen
